Zwróciło się do mnie młode małżeństwo budujące swój upragniony dom o pomoc przy ustawieniu urządzeń sanitarnych w łazience przy swojej sypialni. Wydzielili zamkniętą przestrzeń przeznaczoną na sypialnię z garderobą i własną łazienką. Ponieważ układ, który sobie wymyślili wydał mi się trudny w użytkowaniu i niewygodny, zaproponowałam im radykalną zmianę wiążącą się z wyburzeniem już stojących ścianek!

Porada: Ale moje argumenty trafiły do moich Klientów, na całe szczęście 😉
Łóżko powinno być schowane za drzwiami dając intymność i tak usytuowane, żeby wezgłowie nie znajdowało się pod oknem a nogi nie były skierowane ku drzwiom (zasada Feng shui).

Komunikacja, jak wszędzie, najprostsza garderoba powinna być dobrze zwentylowana i nie zawsze zamknięta ścianą z drzwiami a przynajmniej nie w rozwiązaniu, gdzie jest częścią całej przestrzeni nocnej, zastosowanie lekkiej przegrody, nawet szklanej daje poczucie większej lekkości i przestrzeni nie warto stosować w takim rozwiązaniu pomieszczeń przechodnich pozamykanych drzwiami, to utrudnia komunikację a zwiększenie ilości drzwi zabiera ustawność pomieszczeń jak najmniej skosów i narożników wklęsłych i wypukłych ścian, bo wprowadzają niepokój i załamanie światła, którego nigdy za wiele.
W łazience przypisanej sypialni nie warto stawiać zamkniętych przegród wysokich np. zamykających kabinę prysznicową, mając intymność warto korzystać z rozwiązań lekkich, przeziernych, dających wrażenie przestrzeni i pozwalających na swobodne przechodzenie światła.
Zaproponowałam całkowite wyburzenie ścian i stworzyłam przestrzeń maksymalnie otwartą, intymną i prostą w poruszaniu się, wpadła również moim klientom “w oko” kabina cylindryczna ze szklaną ścianką.

Zwróciła się do mnie młoda para rozpoczynająca remont w starej, gdańskiej kamienicy, w której zastosowano zgodnie z ówczesną technologią stropy drewniane. Powstał problem, bo poprzedni właściciel/właściciele, żeby położyć płytki wylali “bezkarnie” kilka centymetrów wylewki obciążając znacznie strop i zmieniając miejscowo wysokość posadzki, czego efektem końcowym okazał się niewygodny próg kilkucentymetrowy pomiędzy pomieszczeniami a jedyne dobre miejsce na miskę ustępową uniemożliwiało zastosowanie stelaża podwieszanego, bo nawet ten o najmniejszej wysokości nie mieścił się pod oknem – a brakowało dosłownie tych kilku centymetrów.

Porada:

Zaproponowałam skucie wylewki betonowej i dostanie się do legarów, pomiędzy legarami zastosowanie zastrzałów drewnianych, wzmacniających i usztywniających konstrukcję, następnie dokładne uzupełnienie powstałych pól styropianem a później nabicie do powstałej konstrukcji przyciętych na wymiar płyt osb. Na tak przygotowane podłoże śmiało można kłaść płytki stosując elastyczny klej i masy fugowe.

To bardzo istotne zagadnienie. Planować oświetlenie musimy już od progu mieszkania, nawet korytarz potrzebuje odpowiedniego oświetlenia ogólnego oraz miejscowego tam, gdzie korzystamy z szaf. Inne oświetlenie jest potrzebne w pokoju dziennym (lub łączonym z aneksem kuchennym) – będzie to przede wszystkim światło ogólne, ale nie bez znaczenia jest oświetlenie boczne, takie jak np. kinkiety, lampy stołowe lub stojące na podłodze, dające dyskretniejsze światło. Najczęściej używamy bowiem takich opraw oświetleniowych, które doświetlają mocno pomieszczenia, a tak naprawdę silne światło jest potrzebne tylko w niektórych miejscach, czasowo – przede wszystkim do pracy. Natomiast dyskretne przydaje się, gdy odpoczywamy lub gdy np. w nocy wstajemy, by skorzystać z ubikacji. Warto pomyśleć już na etapie projektowania o dyskretnym oświetleniu w sypialni, schowanym chociażby we wnęce, które przyda nam się nocą, by nie przebudzać się ze snu, kiedy będziemy musieli nagle wstać. Z tego samego powodu w łazience stosuję często dyskretne oświetlenie obok ogólnego. Z kolei stół w kuchni wymaga oświetlenia centralnego, nisko zawieszonego, ale pod szafkami często stosujemy świetlówki albo halogeny mocno doświetlające blat, a ostatnio ledy dzięki którym nie będziemy zasłaniać sobie przy przygotowywaniu potraw – tzw. oświetlenie nadblatowe. Tych zasad jest bardzo dużo i tak naprawdę dopiero zatrudniając projektanta będziemy mieli pewność, że nie przegapimy żadnego z miejsc wymagającego szczególnego doświetlenia.

Strefy oświetlenia łączą się ze strefami użytkowania mieszkania. Strefa dzienna – czyli przestrzeń od wejścia, korytarza do pomieszczenia głównego, salonu czy pokoju dziennego (lub połączonego z aneksem) to jest jedna ze stref, która właściwie na okrągło jest doświetlona. Strefa nocna to jest strefa, z której korzystamy przed snem i wymaga zupełnie innego oświetlenia. Kiedyś na przykład nie bacząc na wszystko, stosowało się oświetlenie górne w sypialni. Tymczasem jest ono właściwie zbędne. Projektując mieszkania czy domy proponuję klientom zupełnie inne rozwiązania. W sypialni jest nam potrzebne dyskretne oświetlenie, nocne – takie, byśmy mogli czytać w łóżku i wyłączyć światło bez podnoszenia się z łóżka, ale jest też nam potrzebne doświetlenie garderoby, bo gdy wstajemy wcześnie rano – nie zawsze oboje naraz – możemy rozbudzić partnera włączając silne ogólne światło. Strefy w oświetleniu właściwie są połączone ze strefami korzystania z pomieszczeń.

Oczywiście, światło ma na nas ogromny wpływ i odpowiednie oświetlenie wpływa na komfort mieszkania. Podstawowa wiedza to świadomość, że np. do wypoczynku potrzebujemy oświetlenia słabszego, bo mocne będzie nas męczyło. Oglądając telewizję bardzo często zapominamy o tym, że ekran, zwłaszcza w ciemnościach, jest bardzo mocnym źródłem światła i powoduje męczenie się wzroku, jeżeli nie ma za nim, w tle, doświetlenia, które przyniesie ulgę naszym oczom. Na pewno trzeba też myśleć o natężeniu światła czyli ilości luksów. Oczywiście na ogół nie mamy możliwości sprawdzenia tego luksomierzem (robi się to w pomieszczeniach biurowych czy użyteczności publicznej), ale do pewnego stopnia sami jesteśmy w stanie pod kierunkiem architekta lub z poradą osoby sprzedającej w dobrym punkcie lampy, postarać się o to, by ilość światła była dobrze dobrana. Bo lampa może nam się podobać, ale może mieć zbyt duże natężenie światła. Możemy jednak dziś sterować natężeniem światła, stosując żarówki o mniejszym lub większym natężeniu. Osobny temat to barwa światła – potocznie mówimy o zimnej i ciepłej barwie światła. I tu trzeba być na prawdę ostrożnym, bo nieprawidłowo dobierając barwę światła możemy nie tylko zepsuć efekt zamierzony w trakcie aranżowania, ale narazić się na brak komfortu.

Do tego typu nowinek można zaliczyć na przykład diody, są w sprzedaży Ledy – właściwie co chwilę pojawia się coś nowego na rynku. Poradą w tej dziedzinie możemy służyć my, architekci, jako że korzystamy ze szkoleń, na których uzyskujemy informacje na temat nowych źródeł światła bądź rozwiązań technologicznych. W stosunku do tych nowinek należy być ostrożnym, bo mimo że zachęcają, nie zawsze są odpowiednie do miejsca, w którym chcielibyśmy je widzieć. Myślę, że doradztwo jest w tym zakresie bardzo potrzebne. Dużą popularność obecnie zyskuje sobie oświetlenie liniowe, bo do tej pory, by uzyskać efekt oświetlenia liniowego, stosowaliśmy świetlówki, dzisiaj mamy do wyboru węże diodowe lub ledowe. Każde z tych rozwiązań ma inny sposób rzucania światła. Musimy brać pod uwagę kierunki i szerokości padania światła z tych źródeł. Każde rozwiązanie wymaga osobnego przeanalizowania.

Bardzo niewdzięcznym pod tym względem źródłem światła są oprawy z halogenami. Dają dość ostrą wiązkę światła i jeżeli są zastosowane w pomieszczeniu takim jak chociażby łazienka, gdzie płytki zostały położone nierówno i pewne mankamenty są widoczne, użycie halogenu podkreśli wadę. Możemy więc zaszkodzić, ale czasami możemy pomóc wnętrzu skupiając wiązkę światła w jednym miejscu, podkreślając wybrany element i odwracając uwagę od innego. Często podkreśla się elementy dekoracyjne, które wykonane są z dużą dokładnością, i tam stosuje się punktowe reflektory lub halogeny. Powodują one, że wzrok skupia się na wybranym miejscu i nie zwracamy wówczas uwagi na np. połączenia tapety na ścianie. Oczywiście nie powinno być na nich mankamentów, ale jeśli już są, możemy je trochę zasłonić, używając odpowiedniego światła. Ponadto, jeżeli światło jest zimne, niedokładności będą bardziej widoczne, a im światło jest cieplejsze i bardziej rozproszone, tym mniej szczegółów będziemy widzieli.

Tak naprawdę nie mamy tu wielkiego pola do popisu, ponieważ posiadamy na ogół okna z podziałami, szprosami, które w swojej powierzchni zabierają część światła dziennego. Jednym z podstawowych trików, które zawsze stosuję malując pomieszczenia w kolorach, nawet dość intensywnych, jest pozostawianie wnęk okiennych, w których osadzone są okna, białych. Po to, by światło dzienne mogło się od nich odbijać, żeby nie było pochłaniane przez kolory i żeby więcej tego światła wpadało do środka. Przesłanianie okna ma tu także ogromne znaczenie – jeżeli zastosujemy ciężkie kotary, które oczywiście w ciągu dnia są rozsunięte i w całości nie zasłaniają okna, częściowo ograniczymy jednak pole manewru dla światła dziennego. Jeżeli uważamy, że pomieszczenie, które urządzamy nie należy do najjaśniejszych, bo jest np. po stronie północnej, a bardzo lubimy światło dzienne, lepiej nie przysłaniajmy okna zbyt mocno. Lepiej jest zastosować bardzo delikatną przesłonę, jakiś rodzaj zawieszki na okno, a dodatkowo rolety lub plisy, aby przyciemnić pomieszczenie wieczorem, niż zastosować pełną ilość firan i stor. Nie mniej zasłony często “ocieplają” wnętrze. Projektowanie to zawsze droga kompromisu.